Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Tarihçe

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi; Sanat Tarihçisi, Arkeolog, Müzeci, Ressam Osman Hamdi Bey tarafından 1882’de Sanayi-i Nefise Mektebi adıyla kuruldu ve 2 Mart 1883’de öğretime başladı. Ülkemizin ilk sanat ve mimarlık yüksek okulu olan Kurum, 1928’de Güzel Sanatlar Akademisi adını aldı ve böylece ülkemizde Akademi ünvanını alan ilk yükseköğretim kurumu oldu. Güzel Sanatlar Akademisi, 1969’da 1172 sayılı Devlet Güzel SanatlarAkademileri Kanunu’nun kabul edilmesiyle birlikte bilimsel özerkliğe kavuştu. Kurum, 4.11.1981’de kabul edilen 2547 sayılı Kanun ve 20 Temmuz 1982’de çıkarılan 41 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile üniversiteye dönüşerek Mimar Sinan Üniversitesi adını aldı.

Osman Hamdi Bey, resmi adı Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i Şâhâne olan Sanayi-i Nefise Mektebi’‘ne kurucu müdür olarak atandı.       (1 Ocak 1882)

Sanâyi-i Nefîse Mektebi, Arkeoloji Müzesi’nin karşısındaki binada, sekiz kişilik öğretim kadrosu ve yirmi bir öğrenci ile Resim, Heykel ve Mimarlık öğretimine başladı. (2 Mart 1883)

Başlangıçta Ticaret Nezareti’ ne (Ticaret Bakanlığı’ na) bağlı olarak kurulan Sanâyi-i Nefîse Mektebi, Maarif Nezareti’ ne (Milli Eğitim Bakanlığı’ na) bağlandı. (1886)

Osman Hamdi Bey’ in ölümü üzerine (kardeşi) Halil Edhem (Eldem), Sanâyi-i Nefîse Mektebi Müdürlüğü’ ne atandı. (1910)

Kız öğrenciler için, sadece resim ve heykel bölümlerini kapsayan İnâs (Kız) Sanâyi-i Nefîse Mektebi kurularak öğretime başladı. (1914)

Sanâyi-i Nefîse Mektebi Cağaloğlu’ ndaki Lisan Mektebi binasına taşındı. (1916)

Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü ile Sanâyi-i Nefîse Mektebi Müdürlüğü birbirinden ayrıldı ve Sanâyi-i Nefîse Müdürlüğü’ ne Halil Paşa atandı. (1917)

Nazmi Ziya (Güran), Sanâyi-i Nefîse Mektebi Müdürlüğü’ ne atandı. (1918)

Sanayi-i Nefise Mektebi, Şehzadebaşı’ ndaki bir binaya taşındı. (1919)

Sanayi-i Nefise Mektebi, Divanyolu’ nda, Gedikler Kahyası Salih Efendi Konağı adıyla bilinen, şimdiki Sıhhiye Müzesi binasına taşındı. (1920)

Önce Ali Sami Boyer, sonra da Cemil Cem, Sanayi-i Nefise Mektebi Müdürlüğü’ne atandılar. Sanayi-i Nefise Mektebi ikinci kez Lisan Mektebi binasına taşındı. (1921)

Tezyînât (Süsleme) Bölümü kuruldu. (1923)

Nazmi Ziya (Güran ), ikinci kez Sanâyi-i Nefîse Mektebi Müdürlüğü’ne atandı. (1925)

Sanâyi-i Nefîse, Fındıklı’ daki eski Meclis-i Mebûsân binasına (Cemile Sultan Sarayı’ na) taşındı. İnâs Mektebi ile Sanâyi-i Nefîse Mektebi’ nin kız ve erkek öğrencileri bu binada ve bir arada öğrenim görmeye başladılar. (1926)

Namık İsmail, Sanâyi-i Nefîse Mektebi Müdürlüğü’ ne atandı. (1927)

Sanâyi-i Nefîse Mektebi’ nin adı Güzel Sanatlar Akademisi’ ne dönüştürüldü. (1928) 

Seramik, İç Mimari, Grafik ve Afiş Atölyeleri, Tezyînât Bölümü’ nün uzmanlık dalları olarak kuruldu. (1929-32)

Burhan Toprak, Güzel Sanatlar Akademisi Müdürlüğü’ne atandı. Türk Tezyîni Sanatları Bölümü açıldı. (1936)

Akademi’ de büyük kadro yeniliklerine ve değişikliklerine gidildi. Resim Bölümü Başkanlığı’ na Leopold Levy’ nin getirilmesi, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Cemal Tollu, Sabri Berkel, Ali Çelebi, Nurullah Berk, Zeki Faik Yzer gibi adların bölümün kadrolarına katılmasyıla sonuçlandı. Heykel Bölümü Başkanlığı’ na Rudolf Belling getirildi. Bruna Taut ve Robert Vorhölzer gibi ünlü adlar da Mimarlık Bölümü Başkanlığı’ na getirildi. (1936-37)

Atatürk’ün emriyle Dolmabahçe Sarayı’ nın Veliaht Dairesi’ nde kurulan Resim ve Heykel Müzesi, Akademi’ye bağlandı. (1937)

"Akademi yangını da tam felakete dönüşen bir nitelik taşır.Yanan merkez binadan yoksun kalınca Mimarlık Bölümü,önce İnönü İlkokuluna sonra da beş altı yıl kaldığı Yıldız Sarayı müştemilatından olan Sağır ve Dilsizler Okulu binasına nakledilmiştir."* (1948)

Yanan binanın onarımı sona erdi ve 23 Nisan 1953’te yeniden öğretime açıldı. (1953)

Akademi’ nin tüm bölümleri yarı özerk hale getirildi ve bölüm başkanlarının seçimle görevlendirilmesi uygulamasına geçildi (1957)

Akademi’ ye seçme sınavı ile öğrenci alınmaya başlandı. Öğretim süresi beş yıla çıkarıldı. (1959)

Akademi Müdürlüğü’ nün seçimle belirlenmesi kararlaştırıldı. (1962)

Akademi, 1172 sayılı Devlet Güzel Sanatlar Akademileri Yasasının kabulu ile yeni bir statüye kavuştu. Bu yasa Akademi’ye bilimsel özerklik kazandırdı. Kurum bundan sonraki etkinliklerini İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi adı altında sürdürdü. Daha önceleri İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, sonradan da Atatürk Kız Lisesi olarak kullanılan Adile Sultan Sarayı, Güzel Sanatlar Akademisi’ ne verildi. Akademi’nin yanybaşında bulunan bu binanın restorasyonu ve araya inşa edilen kütüphane aracılığıyla ana bina ile bütünleştirilmesi 1975 yılına kadar sürdü. Bina bu tarihte öğretime açıldı. Türk Film Arşivi, Güzel Sanatlar Akademisine bağlanarak, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Film Arşivi adını aldı. (1969)

Özel yüksek okulların devletleştirilmesi sürecinde, Mimarlık Yüksek Okulu ile Uygulamalı Endüstri Sanatları Yüksek Okulu Güzel Sanatlar Akademisi’ ne bağlandı. (1972)

YDGSA Film Arşivi, Sinema-TV Enstitüsü’ ne dönüştürüldü ve Gayrettepe’ de inşa edilen yeni binasına taşındı. Üniversite düzeyinde bağmsız diploma veren ilk Sinema-TV öğretim programı, Sinema-TV Enstitüsü’ nde uygulanmaya başlandı. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Yüksek Mimarlık Bölümü’ ne bağlı Şehircilik Araştırma Enstitüsü kuruldu. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Yüksek Dekoratif Sanatlar Bölümü’ne bağlı Endüstri Tasarımı Araştırma ve Yayın Enstitüsü kuruldu. Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü kuruldu ve eğitime başladı. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Yüksek Mimarlık Bölümü’ne bağlı Türk Mimarisi Araştırma ve Restorasyon Enstitüsü kuruldu. (1976)

Fotoğraf Enstitüsü kuruldu ve Üniversite düzeyindeki ilk Fotoğraf programı, bu enstitüde uygulanmaya başlandı. 1977 ile 1993 yılları arasında, iki yılda bir olmak üzere yedi kez yinelenecek olan İstanbul Sanat Bayramı ve Yeni Eğilimler Sergisi etkinliklerinin ilki gerçekleştirildi. (1977)

4.11.1981 tarihinde kabul edilen 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu ve bu kanunun gereği olarak, 20.7.1982’ de çıkarılan Kanun Hükmünde Kararname ile Türkiye’ deki tüm yüksek öğretim kurumları Yüksek Öğretim Kurulu çatısı altında toplandı ve bu kanunla İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Mimar Sinan Üniversitesi adını aldı. Güzel Sanatlar Fakültesi, Mimarlık Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fen Bilimleri Enstitüsü ve Sosyal Bilimler Enstitüsü’nden oluşan Üniversite, daha önce Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olan Devlet Konservatuvarı’ nın da bünyesine katılmasıyla birlikte diğer üniversitelere oranla benzersiz bir boyut ve düzey kazandı. ..Sinema-TV Enstitüsü, Sinema-TV Merkezi’ne dönüştürüldü. (1982)

Mimar Sinan Araştırma Merkezi kuruldu. (1984)

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi kuruldu. (1985)

Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Beşiktaş’ taki binasına taşındı . (1987)

Meslek Yüksekokulu açıldı ve Moda-Konfeksiyon programı eğitim-öğretime başladı. (1988)

Zevkî Kadın Sibyan Mektebi’ nin Vakıflar Genel Müdürlüğü’ nce Mimar Sinan Üniversitesi’ ne tahsisi sağlandı. (1989) 

Resim ve Heykel Müzesi Müzecilik ve Plastik Sanatlar Restorasyonu Araştırma ve Uygulama Merkezi kuruldu. Türk Sanat Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi kuruldu. (1990)

Tophane’deki tarihi Tophane-i Amire binası Milli Savunma Bakanlığı tarafından Üniversite’ ye tahsis edildi. (1993)

Güzel Sanatlar Fakültesi Temel Eğitim Bölümü kuruldu. Tophane-i Amire Sanat ve Kültür Merkezi hizmete girdi. (1998)

Mimar Sinan Üniversitesi Rektörlüğü Enformatik Bölümü kuruldu ve sertifika eğitimine başladı. (1999)

Fen ve Edebiyat Fakültesi kredili sisteme geçti. (2002)

Güzel Sanatlar Fakültesi, Mimarlık Fakültesi kredili siteme geçti. (2003)

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi adını aldı. (2004)